Analiza fundamentalna Kryteria oceny zarządu spółki
Mocne fundamenty finansowe spółki są w większości wynikiem dobrego zarządzania, ale same w sobie nie są wystarczające do oceny pracy prezesa i pozostałych członków zarządu. Konieczne są dodatkowe kryteria oceny jakości zarządzania, które upewnią inwestora, że znalazł spółkę, której poszukiwał. Zdaniem Jima Collinsa, pisarza i badacza rynku, poszukujemy zarządzających, którzy „budują trwałą wielkość dzięki paradoksalnej mieszance osobistej skromności i profesjonalnej siły przebicia”. O każdym z takich zarządzających można powiedzieć, że myśli jak właściciel spółki, uczciwie podchodzi do akcjonariuszy i jest zmotywowany.
1. Czy zarządzający myślą jak właściciele spółki?
Zarządzający, którzy myślą jak właściciele spółki, nie tracą z oczu najważniejszego celu spółki, jakim jest powiększanie jej wartości dla akcjonariuszy i podejmują racjonalne decyzje silnie związane z osiągnięciem tego celu. Jedną z takich ważnych decyzji jest podejście zarządzających do podziału zysku, który może być reinwestowany lub zwracany akcjonariuszom.
To jak zarządzający radzą sobie z tym dylematem jest testem na ich logiczne myślenie i racjonalność w działaniu. Jeśli nadwyżka finansowa inwestowana w rozwój firmy pozwala uzyskać ponadprzeciętny zwrot z kapitału własnego, wówczas firma powinna zatrzymać całość lub większość zysku netto i reinwestować go. W przeciwnym wypadku zatrzymywanie zysku w firmie jest zupełnie nieracjonalne i powinna być zwrócona akcjonariuszom w postaci dywidendy lub skupu akcji w celu umorzenia.
Niestety dość powszechna jest praktyka, w której to proponuje się zatrzymywanie zysku w spółce w celu rozwoju organicznego lub przejmowania innych firm, pomimo pogarszającej się rentowności kapitału własnego. Takie działanie wzorowane na zachowaniu innych firm, określa się jako „owczy pęd” instytucji, który rzadko jest zbieżny z interesem właścicieli (inwestorów).
2. Czy zarząd uczciwie podchodzi do akcjonariuszy?
Istotne jest czy zarząd przestrzega zasad ładu korporacyjnego zawartego w Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na GPW. Chodzi przede wszystkim o transparentność spółki giełdowej, poprawę komunikacji z inwestorami i wzmocnienie ochrony praw akcjonariuszy, zwłaszcza mniejszościowych.
Szacunek i zaufanie można okazać tylko takim zarządzającym, którzy rzetelnie informują akcjonariuszy o finansach firmy, nie ukrywają trudności i mówią o swoich błędach równie otwarcie, jak o sukcesach, a ochronę praw akcjonariuszy nie postrzegają wyłącznie poprzez pryzmat interesów inwestorów strategicznych.
3. Czy zarząd jest zmotywowany?
Zmotywowani zarządzający w pozytywnym znaczeniu to tacy, którzy kierują spółką w taki sposób, jakby była ona jedynym majątkiem, jaki ich rodziny będą posiadały przez następne 100 lat – W. Buffett.
Mówimy zatem o ludziach dla których pasja rozwijania biznesu jest ważniejsza niż wynagrodzenia i inne korzyści finansowe. Nie można do takiej kategorii zaliczyć osób, które nabywają lub sprzedają akcje swojej firmy w oparciu o posiadany dostęp do poufnych informacji o spółce, tzw. „insider trading” albo stosujących sztuczki księgowe dla zwiększenia zysku, od którego zależy wielkość ich premii, bądź też przedstawiających optymistyczne prognozy dla podbicia kursu akcji.
Analiza fundamentalna Kryteria oceny zarządu spółki